یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد بین همه مولفه‌های مهارت‌های زندگی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بیشترین ارتباط به میزان ۴۸/۰ بین مولفه حل مساله و تصمیم گیری می‌باشد. مسئولین مدرسه باید زمینه مناسب برای مشارکت و فعالیت دانش آموزان در کلیه فعالیت‌های مدرسه و تشکل‌های علمی‌ و فرهنگی و… را فراهم کنند. دانش آموزان در تصمیم گیری‌ها شرکت داده شوند و به آنها حق انتخاب و تصمیم گیری داده شود. دانش آموزان را در موقعیت‌هایی قرار دهند که بتوانند مسائل و مشکلات به وجود آمده را بررسی کنند و به آنها اجازه داده شود تا راه حل‌های پیشنهادی خود را ارائه دهند. در چنین موقعیت‌هایی دانش آموزان از همان ابتدا یاد می‌گیرند که مسائل خود را به طور منطقی بررسی و حل کنند و در تصمیم گیری‌ها جوانب مختلف را بررسی کنند. فعالیت‌هایی که می‌توانند از مشارکت دانش آموزان استفاده کنند عبارتند از : مسئول کتابخانه، مسئول آزمایشگاه، همکاری دانش آموزان در تدوین و اجرای قوانین و… می‌تواند در کسب این مهارت‌ها موثر باشد. این نوع مشارکت با بهره گیری از استعداد و توانایی‌های دانش آموزان، آنان را به افرادی ارزشمند و توانمند تبدیل می‌کند. این یافته با تحقیقات، لوپیس و همکاران(۲۰۰۵)، اشتمان و همکاران(۲۰۰۵)، باستین و همکاران(۲۰۰۵) و نیازآذری و همکاران(۱۳۸۲)مطابقت دارد. لوپیس و همکاران (۲۰۰۵) در تحقیق خود به این نتیجه دست یافتند که بین عملکردهای شناختی، اعتماد به نفس، مهارت حل مساله، توانایی مدیریت استرس ارتباط معنی داری وجود دارد. اشتمان و همکاران(۲۰۰۵) در تحقیق خود نشان دادند که بین میانگین مولفه‌های مهارت‌های زندگی، شناسایی پیشرفت با هدف زندگی، حل مساله و تصمیم گیری ارتباط معنی داری وجود دارد. تحقیق باستین و همکاران (۲۰۰۵) بیان گر آن است که میان مولفه‌های مهارت‌های زندگی نظیر درک بهتر، حل مساله و توانایی مقابله با استرس و تصمیم گیری ارتباط معنی دار وجود دارد. نیازآذری و همکاران (۱۳۸۹) در تحقیق خود به این نتیجه دست یافتند که بین مولفه‌های مهارت‌های زندگی از قبیل، ارتباط، حل مساله، تصمیم گیری و تفکر خلاق در بین دانشجویان ارتباط معناداری وجود دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

سوال نهم) آیا بین میزان آشنایی دانش آموزان با مهارت‌های زندگی بر حسب ویژگی‌های جمعیت شناختی(جنس، پایه، رشته، ناحیه) تفاوت وجود دارد؟
یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد، میانگین همه مولفه‌های مهارت‌های زندگی در دانش آموزان پسر بیشتر از دانش آموزان دختر است. یافته‌ها نشان داد بین میزان آشنایی دانش آموزان دختر و پسر در مورد مولفه‌های مهارت‌های زندگی تفاوت معنادار وجود ندارد. به عبارتی دانش آموزان دختر و پسر در مورد مولفه‌های مهارت‌های زندگی نگرش یکسان دارند. همچنین در همه مولفه‌ها بین دانش آموزان رشته‌ها و پایه‌های مختلف تحصیلی از نظر مهارت‌های زندگی تفاوت معنادار وجود دارد اما از نظر آماری این تفاوت معنادار نیست. همچنین در مولفه‌های حل مساله و فناوری اطلاعات بین دانش آموزان نواحی مختلف تحصیلی تفاوت معنادار وجود دارد اما برای سایر مولفه‌ها این تفاوت معنادار نیست. یافته‌ها نشان داد که تفاوت در این مهارت‌ها می‌تواند به این دلیل باشد که دانش آموز در چه شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی رشد نموده باشد زیرا محیط‌ها در ساخت فکری و شخصیتی آنها تاثیر دارد. پسران نسبت به دختران از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار هستند، در تصمیم گیری‌ها بیشتر مشارکت می‌کنند و آنها آزادی بیشتری در ابراز عقاید و دیدگاه‌های خود دارند، می‌توانند مسیر زندگی خود را مستقل از رای و نظر خانواده انتخاب کنند، مشکلاتی که برای پسران رخ می‌دهد تنش و استرس کمتری در آنها ایجاد می‌کند. در مقایسه با پسران، دختران در مواجه با مشکلات بهتر و عاقلانه تر فکر می‌کنند و برای حل مشکلات راه حل‌های جدیدی پیدا می‌کنند با دیگران روابط خوبی برقرار می‌کنند و در درک دیگران بهتر از پسران عمل می‌کنند. در ضمن این احتمال وجود دارد که این پژوهش در شهر و یا استان دیگری انجام شود به نتایج متفاوتی دست یابند. به نظر می‌رسد با بالا رفتن پایه تحصیلی دانش آموزان، اطلاعات آنها روز به روز بیشتر می‌شود و مسائل را با دید عمیق تری بررسی می‌کند و مسائل و مشکلات را به طور منطقی حل می‌کنند و برای حل مشکلات اول به بررسی دقیق آن و یافتن راه حل‌های مختلف و از بین این راه حل‌ها، راه حل منطقی و قابل اجرا را پیدا می‌کنند. در کنار تحصیل کم کم وارد بازار کار می‌شوند با مسائلی روبرو می‌شوند که حل آنها تلاش و تحقیق بیشتری را می‌طلبد. البته این نکته را هم باید

در ]۴۰[ از سری­های زمانی جهت یافتن پروفیل ولتاژ در طول خطوط انتقال، در حین بروز حالت گذرای سیستم استفاده می­ کند. این روش برای یافتن مقادیر خطرناک ولتاژ در طول خطوط انتقال که به دلیل مسائل سوئیچینگ و یا خطا رخ می­دهد استفاده می­ شود. پروفیل ولتاژ با بهره گرفتن از مدل سری زمانی ولتاژ برای نقاط میانی خط بازیابی می­ شود. مزیت این روش بدان جهت است که پس از ایجاد این سری زمانی، دیگر نیازی به شبیه­سازی­های بیشتر برای یافتن پروفیل ولتاژ در نقاط میانی خط انتقال ندارد. این سری زمانی بر اساس ولتاژ باس­ها و ترمینال­های شبکه است، زمانی که این مدل به دست آمد، فارغ از نوع و مکان حالت گذرا، می توان از این مدل برای یافتن پروفیل ولتاژ استفاده نمود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در ]۴۱[ مدلی بر مبنای مدل ARIMA در سری­های زمانی برای مدل نمودن توان خروجی توربین­های بادی ارائه شده است. مدل ارائه شده دارای خاصیت غیرایستایی است و توانسته محدودیت­های فیزیکی تولید توان در توربین­های بادی را لحاظ نماید. مدل­های احتمالی جدید برای توربین­های بادی، باید قادر باشند که هم جنبه توزیع احتمالی و هم جنبه همبستگی زمانی تولید را در نظر بگیرند. مدل LARIMA ارائه شده در این مقاله، یک محدوده مشخص را برای خروجی در نظر می­گیرد و تولید احتمالی توربین­های بادی را با مقادیر متوسط، همبستگی زمانی و کنترل نویز تزریقی به این مدل مشخص می­ کند.
اهداف پایان نامه
هدف از انجام این پایان نامه، پیشنهاد روش پخش بار مبتنی بر مدل های سری زمانی است. در این روش فرض می شود، با مدلسازی مناسب متغیرهای ورودی مسئله پخش بار، بتوان ارتباط بین متغیرها را لحاظ نمود. بدین ترتیب می توان ارتباط میان بار و تولید در شبکه را توسط ماهیت مدل های سری زمانی شبیه سازی کرد. خروجی روش پخش بار به وسیله مدل های سری زمانی، ضرایب و واریانس مدل سری زمانی چند متغیره از دامنه و فاز ولتاژ شبکه قدرت خواهد بود. همچنین در بخش دیگر پایان نامه از پخش بار سری زمانی معرفی شده در مسئله تجدید ساختار یک شبکه توزیع برای یافتن توپولوژی بهینه سیستم قدرت در طول یک سال استفاده می شود. در انتها نیز از مدل های سری زمانی برای شبیه سازی برخی از متغیرهای سیستم قدرت که به صورت مقادیر گسسته تغییر می کنند، استفاده می شود.
ساختار پایان نامه
این پایان نامه در ۶ فصل ارائه شده است. در فصل اول پس از بیان ضرورت مسئله پخش بار، روش پخش بار احتمالی و برخی از کارهای انجام شده در این حوزه به صورت مختصر مورد بررسی قرار گرفته و بعضی از کاربردهای مدل سری زمانی در حوزه سیستم قدرت معرفی شده است. در فصل دوم مهمترین مدل­های سری زمانی که بیشتر در این پایان نامه استفاده شده به همراه ویژگی­های آن ها آمده است. فصل سوم به معرفی روش پیشنهادی پخش بار سری زمانی اختصاص داده شده است. همچنین در این فصل چگونگی خطی سازی معادلات پخش بار که پیشتر در روش فرمولاسیون ۴ مورد استفاده قرار گرفته به صورت کامل آمده است. در فصل چهارم از روش پخش بار سری زمانی که در فصل سوم پیشنهاد شده برای یافتن بهترین توپولوژی شبکه در مسئله تجدید ساختار شبکه های توزیع، استفاده شده است. کاربرد یکی از مدل های سری زمانی معرفی شده در سال های اخیر در شبیه سازی پارامترهای گسسته در سیستم قدرت، در فصل پنجم بیان شده است. در این فصل مدل سری زمانی معرفی شده در مرجع ]۵۴[ به صورت مختصر معرفی و اصلی ترین روابطی که جهت مدلسازی مورد استفاده قرار گرفته، آورده شده است. در نهایت در فصل ششم، نتیجه این تحقیق بیان شده و پیشنهادات لازم جهت ادامه کار مطرح گردیده است.
فصل دوم
سری­های زمانی
سری­ های زمانی
مقدمه
سری زمانی مجموعه ای از مشاهدات یا داده ها است که به صورت ترتیبی در حوزه زمان قرار می گیرد. یکی از ویژگی های سری زمانی وجود ارتباط میان داده های میانی است. با توجه به اهمیت این ارتباط، در آنالیز سری زمانی از برخی روش ها برای مدل نمودن این گونه ارتباطات استفاده می شود. در حالت کلی از مدل های احتمالی برای شبیه سازی ارتباط بین داده ها استفاده می شود. فرآیندهای تصادفی خود بازگشتی میانگین متحرک^[۴۳] یکی از این مدل های احتمالی است که کاربرد زیادی در مدلسازی سری­های زمانی مختلف دارد.
مدل­های ARMA
فرآیندهای ایستا و ناایستا
مفهوم اساسی ایستایی این است که قوانین احتمالی حاکم بر فرایند با زمان تغییر نمی کنند و به عبارتی فرایند در تعادل آماری است. مدل هایی که در بخشهای بعد مورد استفاده قرار می گیرند مدلهای ایستای خطی هستند که مخصوص سری های زمانی ایستا (حداقل در یک دوره زمانی مشخص) می باشند. بنابراین برای استفاده از این مدل ها ابتدا باید ایستایی سری زمانی مورد نظر بررسی شود. در صورتی که سری زمانی ایستا نباشد، باید آن را با بهره گرفتن از تبدیل های مناسب به یک سری ایستا تبدیل کرد ]۴۲[. ساده ترین تبدیل هایی که سری زمانی را ایستا می کند عملگرهای تفاضلگیر و تبدیل باکس-کاکس^[۴۴] است.
برای سری های زمانی با متوسط متغیر با زمان، تفاضل مرتبه اول سری زمانی با مقادیر به صورت زیر است:

در بعضی حالت ها برای ایستا کردن نیاز به تفاضل های مرتبه ۲ یا بعبارت دیگر دو بار تفاضلگیری مرتبه اول می باشد. بنابراین تفاضل مرتبه دوم سری زمانی بصورت زیر است]۴۲[.

برای سری های زمانی با واریانس متغیر با زمان، از تبدیل باکس-کاکس طبق معادله زیر برای ایستا کردن سری زمانی استفاده می شود.

که متوسط هندسی می باشد و پارامتری است که تابع تبدیل را مشخص می کند. پارامتر با مینیمم سازی معادله زیر انتخاب می شود.

که متوسط سری زمانی است ]۴۱[.
فرآیندهای میانگین متحرک ^[۴۵] (MA)
فرایند میانگین متحرک مرتبه q با نماد MA(q) نمایش داده می شود و فرآیندی است که در رابطه ۲-۵ صدق می کند:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۸- روش های آماری مورد استفاده در تحقیق
برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش از نرم افزارهای Spss و Lisrel استفاده می شود. تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش نیز به دو صورت زیر ارائه می گردد:

• • آمار توصیفی: شامل تنظیم جداول فراوانی ، درصد فراوانی و برآورد مشخصه های مرکزی و پراکندگی همچون( میانگین ، واریانس و…)؛

آمار استنباطی: برای تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق از مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تاییدی نیز استفاده می شود.
۳-۸-۱- مدل سازی معادلات ساختاری
برای بررسی روابط علّی بین متغیرها به صورت منسجم کوششهای زیادی در دهه اخیر صورت گرفته است یکی از این روشها مدل معادلات ساختاری یا تحلیل چند متغیر ی با متغیرهای مکنون است . بدون توجه به نام یامفهوم بی شمار آن، این واژه به یک سری مدلهای عمومی اشاره می کند، که شامل تحلیل عاملی تأییدی، مدلهای ساختاری همزمان کلاسیک، تجزیه و تحلیل مسیر^[۷۱]، رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس و سایر روش های آماری است. جرقه ورود به بحث مدل معادلات ساختاری با موضوع شاخص های چندگانه شروع شد(رامین مهر و چارستاد ، ۱۳۹۲، ۱۱۵). در ادامه مراحل مدل سازی معادلات ساختاری تشریح می گردد:
۳-۸-۱-۱- مرحله تدوین مدل
مدل معادلات ساختاری با بیان مدلی که می خواهد تخمین زده شود؛ شروع می شود . در ساده ترین سطح مدل، یک عبارت آماری درباره روابط میان متغیرها است . این مدلها در زمینه رویکردهای مختلف تحلیلی، اَشکال مختلفی به خود می گیرند . برای مثال یک مدل در زمینه همبستگی عموماً روابط غیر جهت داری را (دوطرفه) بین دو متغیر نشان می دهد . در حالی که رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس مدل هایی را با روابط جهت دار بین متغیرها نشان می دهد. این مرحله یکی از مهمترین مراحل موجود درمدل معادلات ساختاری است . زیرا هیچ گونه تحلیلی صورت نمی گیرد مگر این که محقق ابتدا مدل خود را بیان کند( رامین مهر و چارستاد ، ۱۳۹۲، ۱۳۵). متغیرهای پنهان ، مشاهده شده و چگونگی ارتباط این متغیرها با یکدیگر در این گام مشخص می شود. در واقع در این گام فرضیات شناسایی می شوند(مومنی و همکاران، ۱۳۹۲، ۵۸).
۳-۸-۱-۲-ارزیابی حالت تعیین مدل
قبل از مرحله تخمین و بعد از مرحله بیان حتماً می بایستی حالت تعیین مدل مورد ارز یابی قرار گیرد. تعیین یک مدل مستلزم مطالعه شرایطی برای بدست آوردن یک راه حل منحصر به فرد برای پارامترهای بیان شده در یک مدل می باشد(رامین مهر و چارستاد ، ۱۳۹۲، ۱۳۵).
۳-۸-۱-۳-مرحله تخمین مدل
هنگامی که یک مدل بیان شد و حالت تعیین آن مورد ارزیابی قرار گرفت کار بعدی بدست آوردن تخمین های پارامترهای آزاد از روی مجموعه ای از داده های مشاهده شده است. این مرحله شامل یکسری فرآیندهای تکراری است که در هر تکرار یک ماتریس کوواریانس ضمنی ساخته می شود و با ماتریس کوواریانس داده های مشاهده شده مقایسه می گردد(رامین مهر و چارستاد ، ۱۳۹۲، ۱۳۶).

ساختار
سیستم
تعاملات
ضمانت‌های اجرایی
سپس این عوامل را به دو دسته عوامل زیر تقسیم می کند:
چهارچوب
فرایند
روث^[۴۹] و همکارانش (۱۹۹۱) به صورت عملی اهمیت بحث استراتژی بین‌المللی^[۵۰] را بر روی سازماندهی و طراحی سازمان و اثر آن‌ها را برروی فرایند پیاده‌سازی استراتژی‌ها بررسی نمودند و در این راستا داده‌های ۸۲ واحد کسب و کار در عرصه بین‌‌المللی را جمع‌ آوری کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. در نهایت ضمن معرفی شش عامل کلیدی تأکید نمودند که این عوامل بایستی به‌گونه‌ای طراحی شوند که بتوانند مبنای پیاده‌سازی استراتژی‌های بین‌المللی قرار گیرند. این عوامل عبارتند از:
هماهنگی
فلسفه مدیریتی
شکل‌بندی ^[۵۱]
رسمیت
تمرکز
مکانیزم‌های تجمیع
نتایج تحقیقات آنها نشان ‌داد که استراتژی‌های جهانی نیازمند ملزومات متفاوتی برای پیاده‌سازی هستند. همچنین زمانی‌که رابطه مناسبی میان استراتژی‌ها، مکانیزم‌های اداری و قابلیت‌های سازمانی وجودداشته باشد, به نحو مطلوب‌تری می‌توان استراتژی‌ها را پیاده‌سازی نمود و به اهداف مورد نظر دست‌یافت.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

Yip معتقد است که عوامل فوق و عناصر جزئی هر یک، مشخص‌کننده نقش مهم و حیاتی نیروهای سازمانی اثرگذار بر روی توانمندی‌های سازمان در تدوین و پیاده‌سازی استراتژی می‌باشد.
برامیلی و برایسون^[۵۲] (۱۹۹۳) بر اساس نتایج مطالعات کمی خود در ۶۸ مورد سازمان‌های عمومی, سه دسته از عوامل را مورد توجه قرار دادند:
محیط ^[۵۳]
فرایند
خروجی^[۵۴]
ایشان همچنین به بررسی آماری نحوه اثرگذاری عوامل محیطی بر عوامل فرایند و به تبع آن بر خروجی پرداختند. البته تحقیقات ایشان نتایجی قطعی که به طور شفاف ارتباط میان عوامل محیطی و فرآیندی باشد را به همراه نداشت.
اولسن و اشملزر^[۵۵] (۱۹۹۴) چهارچوب برای پیاده‌سازی استراتژی طراحی کرده و آن‌ را در سه رستوران زنجیره‌ای به‌صورت عملی مورد آزمایش قرار دادند. پس از تحقیقات اولیه که به صورت مجموعه‌ای از مطالعات موردی انجام پذیرفت با مدیران سطوح میانی و پایین‌تر مصاحبه گردید و نیز مستندات مرتبط با مجموعه‌ها و شرکت‌های همکار مورد بررسی قرار گرفت. در نتیجه این بررسی‌ها چهارده عامل را از یک نگاه به دو دسته عوامل محیطی و عوامل فرآیندی و از نگاه دیگر آن‌ها را به دو دسته عوامل اولیه و ثانویه تقسیم‌بندی‌نمودند. سپس طرح‌های مختلفی تهیه و سعی کردند تا میزان اثرگذاری دو دسته را نسبت به هم توضیح دهند.
به اعتقاد ایشان پیاده‌سازی استراتژی از محیط آغاز و به سمت فرایند پیش می‌‌رود و لازمه تحقق استراتژی عمل کردن این دو جزء با هم می‌باشد. از جمله عوامل مهم مورد تأکید اولسن و اشملزر می‌توان به عدم قطعیت محیطی, فرهنگ سازمانی، سیستم‌های اطلاعاتی,‌ آموزش, حجم و پراکندگی جغرافیایی سازمان، چرخه عمر سازمان و سابقه آماری مدیران اشاره نمود.
همچنین فئورر^[۵۶] و همکارانش (۱۹۹۵) مدلی به منظور تدوین و پیاده‌سازی استراتژی در شرکت HP ارائه نمودند. آنان این فرایند را به فرایند یادگیری مبتنی بر ساختار و فرهنگ‌ سازمانی ربط‌ دادند.
میلر^[۵۷] (۱۹۹۷) فرایند پیاده‌سازی یازده تصمیم استراتژیک را در شش سازمان خصوصی و عمومی بررسی کرد. او مدل و چهارچوب خاصی ارائه ننمود ولی با توجه به مطالعات خود در سازمان‌های مورد بررسی، ده عامل کلیدی در پیاده‌سازی استراتژی را شناسایی و آن‌ها را به دو دسته‌ «ادراک‌کننده‌ها» و «توانمند کننده‌ها»^[۵۸]‌ تقسیم‌‌بندی نمود.
عوامل ادراکی شامل پشتیبانی, قابلیت ارزیابی, اختصاصی‌بودن، فرهنگ‌پذیرش و مساعدت و همکاری و عوامل توانمندکننده شامل نزدیکی، اولویت، دسترسی به منابع، پویایی و تسهیل ساختار می‌باشد. به اعتقاد میلر عوامل ادراکی درپیاده‌سازی تصمیمات استراتژیک بسیار مهم‌تر و حیاتی‌تر از عوامل دیگر می‌باشد.
۲-۵ بخش چهارم: اجزای کلیدی تدوین نقشه راه
در اینجا با توجه به مطالب گفته شده، اجزای مختلفی که می‌باید در فرایند تدوین نقشه راه مورد توجه قرار می‌گیرند ارائه می‌شود. ماتریس دوبعدی زیر این اجزا را نشان می‌دهد. قرارگرفتن نماد P در هر خانه از ماتریس بدین مفهوم است که مدل باید بتواند آن بخش را تشریح نماید. نماد PP نشان‌ می‌دهد که تکمیل این بخش در فاز مطالعات مبنا صورت‌ پذیرفته است. در ادامه ماتریس ذیل به تفصیل مورد بحث قرار می‌گیرد.
جدول۲-۱: اجزاء کلیدی تدوین نقشه راه

دراین قسمت، با توجه به مطالعاتی پیرامون مسئله برنامه ریزی دروس دانشگاهی به بیان مبانی نظری و تعاریف مطرح شده در این زمینه پرداخته میشود.
۲-۲-۱- برنامه ریزی دروس دانشگاهی
زمانبندی دروس یکی از مسائل مهم و زمانبر در هر محیط آموزشی است. برنامه ریزی چیدمان دروس در جدول هفتگی، بر اساس معیارها و امکانات محیط، مشخصات دروس و ساعات حضور استادان صورت میگیرد (دهقانی و ذاکرتولائی، ۱۳۸۵). در ادامه به تعاریف مختلفی از برنامه ریزی دروس دانشگاهی اشاره خواهد شد.
یعقوبی،۱۳۸۴، در پایان نامه خود مسئله جداولزمانی را فرایند تخصیص منابع محدود مکانی- زمانی، به تعدادی رویداد، با شرط ارضا تعداد زیادی محدودیت، تعریف نموده است.
امیدوار،۱۳۸۴، یک مسئله برنامه ریزی هفتگی مدارس را برنامهای میداند که اولاً خالی از تداخل بوده و ثانیاً با استانداردهای آموزشی مطابقت داشته باشد.
خلیلی و منصورزاده، ۱۳۸۵، در مقاله خود، معتقدند که در مسائل زمانبندی دروس سعی بر این است که مجموعهای از منابع معین، متشکل از کلاسها، اساتید و دروس، تحت شرایط خاص به مجموعهای از ساعتهای درسی اختصاص یابد.
دهقانی و ذاکرتولائی، ۱۳۸۵، در مقاله خود زمانبندی دروس را ایجاد یک برنامهزمانی معتبر و قابل اجرا با حداقل تداخل تعریف میکنند.
جولا و خاتونناصری،۱۳۸۶، در مقاله خود، برنامه ریزی دروس دانشگاهی را تخصیص یک درس به دو منبع بازهزمانی و اتاق به گونهای که محدودیتهای مورد نظر در آن نقض نشوند، تعریف میکنند.
نعیمی و منجمی، ۱۳۸۸، در مقاله خود مسئله طراحی جداول زمانی درسی مراکز آموزشی را تخصیص دروس به تعدادی کلاس در بازههای زمانی مشخص با هدف ارضا نمودن حداکثر قیود موجود تعریف نمودهاند.
مسعودیان و استکی، ۱۳۸۸، مسئله جدولزمانی را تخصیص دروس هفتگی به بازههای زمانی و اتاقهای برگزاری کلاسها تعریف میکند که اگر شروطی مانند عدم تخصیص یک کلاس در یک ساعت به چند درس، یا عدم تلاقی زمانی در دروس یک استاد به مسئله اضافه گردد مشخص میشود که مسئله طراحی جدولزمانی دروس دانشگاهی، میتواند یک مسئله ارضای محدودیت^[۱] قلمداد شود.
در مقاله دیگری امینطوسی و صدوقییزدی، ۱۳۸۹، برنامه ریزی دروس دانشگاهی یک گروه یا دانشگاه را انتساب جلسات دروس، به یک سری بازههای زمانی و اتاقها به نحوی که مجموعهای از شرایط مختلف برآورده گردد، تعریف کردهاند.
باباییزاده، ۱۳۹۰، در مقاله خود مسئله جدولزمانی کلاسهای دانشگاه را مجموعهای از نشستهای همزمان استادان و دانشجویان در شماری از بازههای زمانی میداند که نیازمند برخی منابع است و باید شماری از محدودیتها را برآورده نماید.
راستگار امینی، ۱۳۹۱، زمانبندی دروس دانشگاهی را تخصیص دروس به اساتید در زمان های مناسب به طوری که اهداف سازمان را از یک سو و ترجیحات اساتید از سوی دیگر تامین شود، تعریف نموده است. این زمانبندی کلاسها نوعاً اختصاص کلاسها به استادها و اتاقها و همچنین زمان های ملاقات استاد و دانشجو در روز را در بر میگیرد.
در مقاله باشیزاده، ۱۳۹۱، برنامه ریزی دروس دانشگاهی یک مقدار چند بعدی تعریف شده است که در آن، دانشجویان و استادان به دروس، گروه دروس و یا کلاسها نسبت داده میشوند، در این میان محدودیتهایی به صورت طبیعی و یا با توجه به خواست کاربر وجود دارد که باید در هنگام حل مسئله در نظر گرفته شود.
مونتانا و همکاران^[۲]، ۲۰۰۰، در مقاله خود، مسئله زمانبندی دروس را شامل تخصیص تعدادی استاد به تعدادی از منابع زمانی و مکانی میدانند.
برانیمیر و همکاران۱، ۲۰۰۲، مسئله جدولزمانی دروس دانشگاهی را یک مسئله رایج در تمامی مراکز آموزشی میدانند که برای یافتن پاسخ بایستی تعداد زیادی محدودیت در نظر گرفته شود و تعداد تناقضات محدودیتها را تا حد امکان کم کرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ینزنوانگ۲، ۲۰۰۳، در مقاله خود، خلق یک برنامه ریزی دروس دانشگاهی را یکی از مهمترین وظایف مسئولان برنامه ریزی در دانشگاهها میداند و این مسئله را یک مسئله پیچیده معرفی میکند که تحت محدودیتهای چندگانه قرار دارد.
نات و مانوئل۳ ،۲۰۰۳، مسئله زمانبندی دروس دانشگاهی را جزء مسائل بهینه سازی میدانند که برای یافتن جواب بهینه در کنار دیگر جوابهای موجه، زمان طولانی باید صرف شود.
عباس و تی سانگ۴، ۲۰۰۴، مسئله زمان بندی کلاسهای درس به صورت فرایند تخصیص دروس دانشگاهی به زمان های مشخص از برنامه هفتگی با در نظر گرفتن کلاس مناسب و امکانات مورد نیاز ارائه دروس تعریف میگردد.
کوینسول۵، ۲۰۰۶، در طرح تحقیقی خود، طراحی یک جدولزمانی برای بخش یا دانشکده کوچک را متفاوت از جدولزمانی برای یک دانشگاه بزرگتر میداند که شامل تداخلهای زمانی، مکانی و نیز ترجیحات اساتید میباشد، که بایستی در طراحی این جدولها در نظر گرفته و پاسخ داده شوند.
راجان و سانجای۶ ،۲۰۱۲، مسئله جدول زمانی را یک مسئله NP-hard معرفی میکنند که حل آن بسیار پیچیده و بستگی زیادی به محدودیتهای مختلف دارد.
۲-۲-۲- مسائل NP-complete
پیچیدگی رده NP، مجموعه تمامی مسائل تصمیمگیری را نشان میدهد که توسط یک الگوریتم غیر قطعی۷ در زمان چندجملهای قابل حل باشند. نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که واژه NP از ” non-polynomial time ” گرفته
نشده است. بلکه NP، از ” nondeterministic polynomial-time ” گرفته شده است. رده NP، اکثر مسائل بهینه سازی ترکیبی و همچنین تمامی مسائل موجود در رده P را در بر میگیرد. بنابراین، P زیرمجموعه NP می باشد. رده NP طبقهای از مسائل تصمیم را در بر میگیرد که پاسخ مثبت به مسئله تصمیم آن در زمان کوتاهی محدود به زمان چندجملهای قابل بررسی میباشد. نشان داده شده است که اغلب مسائل زمانبندی که به عنوان یک مسئله تصمیم بررسی میشوند، متعلق به طبقه NP میباشد ( بارکر، ۲۰۰۷).
در داخل رده NP، مسائلی از رده NP-complete وجود دارد. یک مسئله تصمیم که عضوی از NP است زمانی NP-complete محسوب میگردد که تمامی مسائل دیگر رده NP، در زمان چندجملهای قابل کاهش به آن مسئله باشد.
مسائل NP-hard، مسائل بهینه سازی می باشند که مسائل تصمیم مرتبط با آنها از نوع NP-hard می باشند و الگوریتم موثر اثبات شدهای برای حل آنها وجود ندارد. زمان حل بهینه آنها، در رده زمان نمایی میباشد که متاهیورستیکها گزینه مناسب و با اهمیتی برای حل این دسته از مسائل میباشند. در زیر دستهای از مسائل NP-hard آورده شده است:
مسائل زمانبندی و تعیین توالی مانند زمانبندی جریان کارگاهی، زمانبندی تولید کارگاهی و مسائل زمانبندی کارگاهی باز.
مسائل تخصیص و جانمایی از قبیل مسئله تخصیص درجه دو^[۳]، مسئله تخصیص تعمیمیافته^[۴]، جانمایی تسهیلات، مسئله P-median.
مسائل گروهبندی مانند خوشهبندی داده ها، افراز گراف و رنگآمیزی گراف.
مسائل مسیریابی و پوششدهی از قبیل مسئله مسیریابی وسایل حملونقل^[۵]، مسائل پوششدهی مجموعه^[۶] و مسائل تور پوشاننده.
مسائل برش، بستهبندی، کولهپشتی و غیره (فتاحی، ۱۳۹۰).
۲-۲-۳- روش های بهینه سازی
دو دسته کلی از روش های حل مسائل بهینه سازی شامل روش های دقیق^[۷] و روش های تقریبی^[۸] وجود دارد. روش های دقیق راه حلهای بهینه را به دست آورده و شرایط بهینگی را تضمین مینمایند. روش های تقریبی (هیوریستیکی)، راهحلهای با کیفیت بالا در زمان معقولی، تولید مینمایند، اما تضمینی برای یافتن راه حل بهینه مطلق ندارند.
۲-۲-۳-۱- روش های دقیق
روش های دقیق، الگوریتمهایی میباشند که جوابهای بهینه را پیدا نموده و شرط بهینگی را تضمین مینمایند. بعضی از این الگوریتمها عبارتند از برنامه ریزی پویا و الگوریتمهای خانواده شاخه و کران. روش های دقیق برای ابعاد کوچک بعضی از مسائل بهینه سازی دشوار نیز قابل به کارگیری میباشند. ابعاد مسئله، شاخص واحدی برای تشریح سختی یک مسئله نمیباشد. یک مسئله، ممکن است قابل حل با روش های دقیق نباشد در حالی که ابعاد بزرگتر آن توسط روش های دقیق حل شده باشد.
روشهایی که در این قالب دسته بندی می شود به شرح زیرند:
برنامه ریزی خطی عدد صحیح
روش تولید (ایجاد) ستون
در این روش همه مسیرهای ممکن به عنوان جوابهای اولیه تولید میشوند و سپس به کمک یکی از روش های بهبود مسیرهای پرهزینه حذف و مسیرهای کمهزینه باقی میمانند.
برنامه ریزی پویا (دینامیک)
در این روش مسئله به مسائل فرعی تجزیه میشود و تصمیمات طی چند مرحله انجام میشود. در این تکنیک ابتدا پارامترهایی چون مرحله، اقدام، حالت، نقطه آغازین و معادله برگشتی را تعریف نموده و مسئله را به صورت روبه جلو یا برگشت به عقب میتوان حل کرد.
روش انشعاب و تحدید
ابتدا مسئله در حالت پیوسته حل میشود و در صورتیکه جواب شرط صحیح بودن را برآورده نکند، شروط یا محدودیتهایی که تأمینکننده صحیح شدن متغیرها میشود به مسئله اضافه میشود.
این الگوریتم اولین بار در سال ۱۹۸۱ توسط لاپورته و نوبرت با یک انبار و تعداد ثابت وسایل نقلیه بکار گرفته شد (کارگری، ۱۳۹۰).
الگوریتم شاخه و برش
در این روش ایده کلی به این صورت است که ابتدا باید مسئله برنامه ریزی خطی آزاد شده و سپس مسئله برنامه ریزی عدد صحیح را حل کرد (طه،۱۳۸۸).
مدلهای آزادسازی ضرایب لاگرانژ
برای حل مشکل برنامه ریزی با اعداد صحیح از یک سری محدودیتهای جانبی برای سادهسازی استفاده میشود. که با نوشتن مزدوج این محدودیتها یک مسئله لاگرانژ که حل سادهتری دارد به دست میآید.
۲-۲-۳-۲- روش های تقریبی
در طبقه روش های تقریبی، دو طبقه از الگوریتمها شامل الگوریتمهای تقریبزنی و الگوریتمهای هیوریستیکی، وجود دارد. برخلاف هیوریستیکها، که معمولا به دنبال راهحلهای خوب در زمان معقولی میباشند، الگوریتمهای تقریب زنی حدود قابل اثباتی برای زمان اجرا و کیفیت جواب، ارائه مینمایند.
هیوریستیکها راهحلهای خوب را برای مسائل با اندازه های بزرگ جستجو مینمایند. آنها عملکرد قابل قبولی را، همراه با هزینه قابل قبولی برای حوزه وسیعی از مسائل به همراه دارند. متاهیوریستیکها زیر مجموعهای از هیوریستیکها هستند که برای مسائلی با اندازه های بزرگ کاربرد داشته و راه حلهای راضی کنندهای در زمان معقولی ارائه مینمایند. در این الگوریتمها، هیچ گونه ضمانتی برای یافتن جواب بهینه مطلق یا حدودی از آن وجود ندارد. متاهیوریستیکها در طول بیست سال گذشته شهرت رو به افزونی داشتهاند. کاربرد و استفاده از آنها در خیلی از مسائل، کارایی و اثربخشی آنها را برای حل مسائل پیچیده و بزرگ نشان میدهد.
این روشها به صورت غیرقطعی در فضای جواب به دنبال جواب بهینه میگردد. این روشها با الهام از طبیعت به وجود آمدهاند و در مسائل پیچیده و بزرگ کارایی و عملکرد مناسبی دارند.
برخی ا
ز این روشها به شرح زیر است: